Γράφει ο Γιώργος Νταφόπουλος
Γνώριζαν τα πάντα αλλά αδιαφόρησαν και ο κάμπος πνίγηκε.
Ο όμορφος αλλά κυρίως τόσο παραγωγικός Θεσσαλικός κάμπος “πνίγηκε” και καταστράφηκε με μια βροχή τριών ημερών. Είναι γεγονός ότι το φαινόμενο “Daniel” ήταν πρωτοφανές και πέρα από κάθε πρόβλεψη. Όμως τα λάθη στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση του από την πλευρά του κράτους ήταν εγκληματικά.
Είχαμε την «προειδοποίηση» του “Ιανού” αλλά όπως συμβαίνει με τα πάντα στην Ελλάδα δεν πήραμε τα κατάλληλα μέτρα. Σίγουρα ένα φαινόμενο όπως αυτό του “Daniel” δεν θα περνούσε χωρίς επιπτώσεις αλλά με τα κατάλληλα μέτρα η καταστροφή θα ήταν σίγουρα μικρότερη. Μετά την εμφάνιση του “Ιανού” το καμπανάκι που χτύπησε δεν έφτασε στα αυτιά κανενός αρμόδιου και τα πολλά εκατομμύρια που δόθηκαν για την αποκατάσταση των ζημιών και την ενίσχυση των ήδη ελλιπών μέτρων δόθηκαν σε μια εταιρία και μετά… χάθηκαν.
Δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία για την ολιγωρία του κράτους και της Περιφέρειας γιατί προειδοποιήσεις υπήρχαν και προτάσεις από τους αρμόδιους φορείς κατατέθηκαν. Αλλά σε «ώτα μη ακουόντων».
Ο καθηγητής του Πολυτεχνείου και διευθυντής του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκος Μπελαβίλλας ξεσκέπασε μιλώντας στην τηλεόραση της «Ζούγκλας» την εγκληματική αμέλεια του Κράτους να σώσει τη Θεσσαλία. Ο καθηγητής εξηγεί το πώς ο κάμπος πλημμύρισε αλλά και το γιατί, τα λάθη που έγιναν από την πρώτη στιγμή από τον κρατικό μηχανισμό ενώ επισημαίνει ότι όλες οι μελέτες κινδύνου πλημμύρας που έχουν γίνει μέχρι στιγμής θα πρέπει να αναθεωρηθούν και να γίνουν νέες προκειμένου να προετοιμαστούμε για τα χειρότερα. «Ακόμα και οι τελευταίες μελέτες που έχουν εκπονηθεί και παραδόθηκαν το 2017 αφ’ ενός αγνοήθηκαν και αφ’ εταίρου δεν αρκούν διότι πια μιλάμε με άλλα δεδομένα», λέει.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης επεξηγεί μεταξύ άλλων τους χάρτες που δείχνουν τις πλημμυρισμένες περιοχές της Θεσσαλίας κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου σε περίπτωση επανάληψης νέας κακοκαιρίας όπως ο «Ιανός» και ο «Daniel». Επίσης δίνει ξεκάθαρες απαντήσεις σε εκείνους που υποστηρίζουν πως τέτοια καιρικά φαινόμενα είναι σπάνια λέγοντας πως λόγω της κλιματικής αλλαγής θα πρέπει πια να τα αναμένουμε κάθε 5- 10 χρόνια.
Έτσι φτάσαμε σήμερα σε μια τεράστια καταστροφή της οποίας τα αποτελέσματα δεν τα είδαμε ακόμη. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε πολλά και μεγάλα προβλήματα τα οποία δεν μπορεί κανείς να τα ιεραρχήσει γιατί το καθένα έχει τα δικά του χαρακτηριστικά. Θα τα πάρω με τυχαία σειρά:
1) Οι χαμένες γεωργικές εκτάσεις και οι κτηνοτροφικές μονάδες που δεν γνωρίζουμε πότε θα αναζωογονηθούν. Ο κατεστραμμένος Θεσσαλικός κάμπος παρήγαγε το 25% της φυτικής και ζωικής παραγωγής. Προϊόντα που θα λείψουν από την αγορά δημιουργώντας τεράστιες ελλείψεις οι οποίες θα φέρουν αύξηση της τιμής των προϊόντων (και σίγουρα και φαινόμενα αισχροκέρδειας).
2) Τα κατεστραμμένα εργοστάσια, βιοτεχνίες ή εμπορικές επιχειρήσεις θα περιορίσουν σημαντικά την εφοδιαστική αλυσίδα της αγοράς. Αλλά εκτός από τις τεράστιες ζημίες των επιχειρηματιών θα δημιουργήσουν και ένα κύμα ανεργίας που κανείς δεν ξέρει πως θα αντιμετωπιστεί.
3) Οι καταστροφές των οικιών που σε μερικά χωριά αλλά και σε τμήματα αστικών περιοχών είναι ολοκληρωτικές. Είναι άγνωστο τι θα γίνει με όλα αυτά τα κτίσματα (μονοκατοικίες ή πολυκατοικίες σε κάποια τμήματα πόλεων). Ποιος είναι βαθμός επικινδυνότητας τους, αν θα υπάρξει ανοικοδόμηση τους και με ποιους όρους.
Και ας έρθουμε στο πιο σημαντικό, στο παράγοντα άνθρωπο.
1) Ποιες θα είναι άμεσα αλλά και μακροχρόνια οι επιπτώσεις στην ψυχολογία ανθρώπων που είδαν τους κόπους μια ζωής να θάβονται κάτω από τα νερά.
2) Πόσοι και ποιοι είναι οι κίνδυνοι από την δημιουργία και διασπορά διάφορων επιδημιών, φαινόμενο που (συνήθως) παρουσιάζεται κάτω από τέτοιες συνθήκες. Μολυσμένα και στάσιμα νερά, νεκρά ζώα, εμφάνιση τρωκτικών ή εντόμων είναι – εν δυνάμει – κίνδυνοι για την εμφάνιση μολυσματικών ασθενειών που μπορούν να πάρουν την μορφή επιδημίας.
3) Ποιο θα είναι, τους επόμενους μήνες ή και χρόνια, το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων που έχασαν κάθε εισόδημα του και δύσκολα θα το αναπληρώσουν άμεσα. Τα συσσίτια είναι μια πρόσκαιρη λύση που λίγο καιρό θα ατονήσει. Μετά;
4) Επίσης σημαντικό πρόβλημα είναι η διαμονή όλων αυτών που καταστράφηκαν τα σπίτια τους. Θα δημιουργηθεί ένα κύμα “τοπικών προσφύγων” που κανείς δεν ξέρει πως θα αντιμετωπιστεί.
Και τέλος υπάρχει το πρόβλημα της ασφάλειας των υποδομών. Δόθηκαν στην κυκλοφορία οι δρόμοι και οι γέφυρες χωρίς κανένα έλεγχο για πιθανές ζημιές που απειλούν την ασφάλεια κάθε πολίτη που κυκλοφορεί σ’ αυτά.
Η αντιμετώπιση από την Πολιτεία σε προηγούμενες καταστροφές (φωτιές, σεισμούς ή πλημύρες) δεν μας αφήνει και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για ουσιαστικές κρατικές παρεμβάσεις σε όλα όσα προαναφέρθηκαν.
Η (κάθε) Κυβέρνηση ασχολείται με τα Golden Boys, με το έλεγχο των ΜΜΕ και με τις “φιλικές” εταιρίες.
Σε αντίστοιχες περιπτώσεις στην Ιαπωνία ίσως κάποιοι να έκαναν χαρακίρι. Δεν προτείνω τόσο ακραίες λύσεις. Απλά, όπως σε κάθε πολιτισμένη χώρα όπου η ΕΘΥΝΗ είναι βασικό στοιχείο της πολιτικής ζωής, θα έφταναν κάποιες ΠΑΡΑΙΤΗΣΕΙΣ κάποιων υπεθύνων.
Γιατί υπάρχουν και υπεύθυνοι και ένοχοι.
Αλλά βρισκόμαστε στην… Ελλάδα!
Γιώργος Νταφόπουλος
